Een ontslag op staande voet betekent dat de arbeidsovereenkomst direct eindigt, op de dag dat dit ontslag wordt gegeven. Om dit ontslag te geven is ook géén toestemming nodig van de rechter of het UWV.
Een ontslag op staande voet is toegestaan als er sprake is van een dringende reden, die maakt dat voortzetting van de arbeidsovereenkomst in redelijkheid niet mogelijk is. De werkgever kan ontslag op staande voet verlenen aan een werknemer, maar een werknemer kan ook zelf ontslag op staande voet nemen.
Ontslag op staande voet voor een uitzonderlijke situatie
Een ontslag op staande voet is een ontslagmogelijkheid voor een uitzonderlijke situatie, die met strenge waarborgen is omkleed, omdat de werknemer als gevolg van dit ontslag per direct geen inkomen heeft. Het loon stopt immers op de dag van het ontslag en er is in principe geen recht op een WW-uitkering. Een WW-uitkering wordt namelijk niet toegekend als er sprake is van ‘verwijtbare werkloosheid’. Het UWV neemt in geval van een ontslag op staande voet aan dat er sprake is van verwijtbare werkloosheid.
Voorbeelden van een dringende reden voor een ontslag op staande voet zijn:
- toe-eigenen van bedrijfseigendommen zonder toestemming van de werkgever
- plegen van geweld jegens collega’s of opzettelijke vernieling van bedrijfseigendommen
- ernstige overtreding van belangrijke bedrijfsregels in het kader van de veiligheid of het verbod op verdovende middelen (zeker als hiervoor een laatste waarschuwing is afgegeven).
De hiervoor genoemde strenge waarborgen betreffen onder meer de verplichting om het ontslag onverwijld (direct) te verlenen en de reden voor het ontslag onverwijld (direct) schriftelijk te bevestigen. Daarnaast is het belangrijk dat de werknemer geconfronteerd is met deze dringende reden en hij of zij hierop heeft mogen reageren: er moet hoor en wederhoor worden toegepast. Tenslotte moeten de persoonlijke omstandigheden van de werknemer worden meegewogen voordat een besluit wordt genomen tot een ontslag op staande voet.
Schriftelijke bevestiging van het ontslag
Een ontslag op staande voet moet ‘onverwijld’ worden verleend, wat betekent dat het op zeer korte termijn nadat de dringende reden voor ontslag is vastgesteld, moet worden verleend. Ook moet de dringende reden voor het ontslag ‘onverwijld’ schriftelijk worden bevestigd. Dit betekent dat als het ontslag mondeling is meegedeeld, op zeer korte termijn een schriftelijke bevestiging van het ontslag moet volgen.
Ontslag op staande voet aanvechten
Met het toepassen van ‘hoor en wederhoor’ wordt bedoeld dat de werknemer alle feiten en omstandigheden, die volgens de werkgever maken dat er een ontslag op staande voet moet worden verleend, aan hem of haar zijn meegedeeld. En dat de werknemer vervolgens de mogelijkheid krijgt om zich te verdedigen. Daarmee wordt bedoeld dat hij of zij de gelegenheid krijgt om uit te leggen wat er eventueel niet klopt aan de genoemde feiten en omstandigheden, of dat er sprake is van een rechtvaardiging voor het geconstateerde gedrag.
Als gezegd moeten ook altijd de persoonlijke omstandigheden van de werknemer meegenomen worden in de besluitvorming. Als een werknemer al jarenlang een onberispelijke staat van dienst heeft, of er is – bijvoorbeeld vanwege leeftijd of medische beperkingen – sprake van een lastige arbeidsmarktpositie, dan kunnen deze redenen maken dat een ontslag op staande voet niet het juiste middel is.
Nietigheid inroepen na ontslag op staande voet
Als het ontslag op staande voet is verleend, dan moet de werknemer binnen twee maanden nadat het ontslag is verleend de nietigheid hiervan inroepen bij de rechtbank. Dit is een vervaltermijn: wordt niet op tijd de nietigheid ingeroepen bij de rechtbank, dan is er daarna geen mogelijkheid meer. In deze gerechtelijke procedure toetst de rechter of er een dringende reden is voor ontslag op staande voet. De werknemer kan aan de rechter vragen om het ontslag te vernietigen, wat zal leiden tot herstel van het dienstverband. De werknemer kan ook vragen om het ontslag in stand te laten, en in plaats daarvan een billijke vergoeding toe te kennen. Dit betreft een schadevergoeding van de schade geleden door het onrechtmatige ontslag. Uiteraard kan de rechter ook tot het oordeel komen dat het ontslag op staande voet terecht is verleend. De werknemer ontvangt dan geen enkele vergoeding en heeft (nog steeds) geen recht op een WW-uitkering. De werknemer kan in de kosten van de procedure worden veroordeeld en de werkgever kan tenslotte om schadevergoeding vragen, gelijk aan het loon over de opzegtermijn.
Hulp van ervaren advocaten bij ontslag?
Wilt u advies of hulp bij ontslag van een arbeidsrecht advocaat uit Zwolle? Neem direct contact op. Het kantoor van MEESTERLIJK bevindt zich aan de Zwartewaterallee 46, 8031 DX in Zwolle en is centraal gelegen. De locatie is goed te bereiken met de auto. U kunt uw auto parkeren bij de hoofdingang van het gebouw ons advocaten kantoor. Binnen enkele minuten zit u op de ring of snelweg van Zwolle.