Een moderne gezagsverhouding: Uber-chauffeurs zijn wel in dienst en vallen onder CAO Taxivervoer
Al tijden bestaat er discussie over de vraag of de chauffeurs van Uber zelfstandig ondernemer zijn of dat het om werknemers gaat. FNV heeft Uber in rechte betrokken om deze discussie te beslechten. Daarnaast wilde FNV uitsluitsel over de vraag of dan de CAO Taxivervoer toegepast moet worden.
Volgens de Amsterdamse rechtbank voldoet de manier waarop de chauffeurs voor Uber werken aan alle voorwaarden van een arbeidsovereenkomst: de arbeid wordt persoonlijk verricht, er staat loon tegenover en er is sprake van een “moderne” gezagsverhouding. Dat de chauffeurs arbeid voor Uber verrichten tegen een beloning, lijdt geen twijfel. Zij vervoeren via de Uberapp immers passagiers voor Uber.
Moderne gezagsverhouding
Ten aanzien van die “moderne” gezagsverhouding overweegt de rechtbank dat in de hedendaagse, door technologie beheerste tijd het criterium ‘gezag’ een meer indirect (vaak digitaal) controlerende invulling heeft gekregen: zodra de chauffeurs gebruik maken van de app zijn zij onderworpen aan de werking van het algoritme van Uber, en dat algoritme kan alleen door Uber worden aangepast, niet door de chauffeurs.
Conclusie
De rechtbank komt aldus tot de conclusie dat de overeenkomsten tussen Uber en de chauffeurs moeten worden gekwalificeerd als een arbeidsovereenkomst. Dat er op papier is afgesproken dat ze ondernemer zijn en sommige chauffeurs daadwerkelijk die bedoeling hebben, doet daar niets aan af. Die wens kan immers zijn ingegeven door de wens om voor een economisch sterkere partij te werken. 'Wezen gaat in dat geval voor schijn', aldus het vonnis.
Voorts wordt geoordeeld dat dit tot gevolg heeft dat de chauffeurs onder de werkingssfeer van de CAO Taxivervoer vallen. Dit brengt met zich dat Uber ten aanzien van die chauffeurs de CAO Taxivervoer dient na te leven gedurende de periodes dat die CAO algemeen verbindend verklaard is (geweest).
Trend?
Het is nog maar een uitspraak in eerste aanleg en Uber kondigde meteen hoger beroep aan. Maar het vonnis past in een trend. In de Deliveroo-uitspraak kreeg de vakbond in een soortgelijke zaak tegen het Britse bezorgbedrijf Deliveroo eveneens gelijk, tot aan het gerechtshof aan toe. Die zaak ligt nu bij de Hoge Raad. Een Britse rechter oordeelde een paar dagen later dat Uber de Britse chauffeurs niet als zelfstandigen mag behandelen, maar als 'workers', een aparte categorie in het Britse arbeidsrecht. Workers hebben bijvoorbeeld wel recht op het minimumloon, maar genieten geen ontslagbescherming.
Of deze trend zich voortzet is de vraag. Wordt in ieder geval vervolgd en we houden u op de hoogte!